30 maja

2023

Bardzo dobre wyniki inwestycyjne Insignis dostrzeżone przez Parkiet

2020

“Za decyzją o obniżeniu stóp procentowych NBP stał telefon z rządu” – komentarz byłego prezesa NBP

“Nie do końca wiemy, jakimi przesłankami kierowała się Rada Polityki Pieniężnej” - mówi Marek Belka o obniżce stóp procentowych.

1960

W Zielonej Górze miał miejsce kilkutysięczny protest mieszkańców tego miasta w obronie przed planami władz województwa poznańskiego dotyczącymi Domu Katolickiego (obecnie stary budynek Filharmonii Zielonogórskiej). W myśl zasad laicyzacji życia w Polsce wojewoda poznański podjął decyzję o likwidacji tej placówki, w której znajdowały się między innymi redakcja Słowa Powszechnego, Caritas i Polski Czerwony Krzyż. Budynek miał zostać w całości przeznaczony do dyspozycji orkiestry. Jednym z powodów likwidacji Domu Katolickiego miały być prowadzone w nim lekcje religii. Dowiedziawszy się o tym miejscowy proboszcz Kazimierz Michalski powiadomił parafian, którzy podjęli próbę zablokowania tej decyzji. Władze województwa, które spodziewały się takiego obrotu spraw skierowały na miejsce milicję i ZOMO. Początkowo niezbyt liczna demonstracja przerodziła się z czasem w kilkutysięczne zamieszki brutalnie tłumione przez uzbrojonych w pałki funkcjonariuszy. Wiele osób było poszkodowanych, znaczna część protestujących została zatrzymana (333 osoby), aresztowana (część osób zatrzymano w ciągu następnych paru dni na podstawie fotografii wykonanych na miejscu zamieszek przez funkcjonariuszy SB) i potem skazana (przed sądem łącznie 196 osób, w kolegiach orzekających – 48 osób) na kary więzienia (ponad 2 miesiące, w tym dwie osoby nawet na 5 lat) lub grzywny. Represje dosięgły protestujących także w ich miejscach pracy lub nauki – niektórzy pozostawali przez długi czas bez pracy. Część uczestników wraz z rodzinami została zmuszona do opuszczenia Zielonej Góry na zawsze.

1941

Polska Marynarka Wojenna objęła, przejęty od Brytyjczyków, niszczyciel eskortowy typu Hunt II. Polacy zmienili nazwę okrętu z HMS “Oakley” na ORP “Kujawiak”. Pierwszym dowódcą tej jednostki został kapitan marynarki Ludwik Lichodziejewski, dotychczasowy zastępca dowódcy niszczyciela ORP Piorun. Między 31 maja a 17 czerwca okręt oraz jego młoda załoga przeprowadziła serię testów i szkoleń, m.in. próby maszyn oraz ćwiczenia obsługi artylerii. Nie był to łatwy czas, gdyż jak pisał w sprawozdaniu z tego okresu Lichodziejewski, jedynie oficerowie charakteryzowali się wysoką dyscypliną i morale, zaś podoficerowie i marynarze byli zbieraniną ludzi wyzbieranych z rozmaitych resztek, często o konduicie niedwuznacznie podejrzanej i z wyrokami sądów [w] ewidencji. Jednakże do 25 lipca, kiedy to zakończono wszystkie ćwiczenia, dyscyplina i morale poszły w górę. Marynarze przywiązali się do swojego okrętu, są z niego dumni. Mam bardzo wielkie trudności w wypadku przeokrętowania – marynarze stają do raportu i często ze łzami proszą o zatrzymanie ich. Po krótkim okresie szkolenia i zgrywania załogi, do końca 1941 r. Kujawiak osłaniał liczne konwoje na Kanale La Manche, w tym jako okręt dowódcy grupy eskortowej. Wielokrotnie w tym czasie polscy artylerzyści mieli okazję walczyć z nieprzyjacielskim lotnictwem. Umiejętności te potwierdzili podczas alianckiej wyprawy na Lofoty (operacja „Anklet”, 24-28 grudnia 1941) oraz po powrocie w styczniu 1942 r. do eskorty konwojów, kiedy to 14 marca przez siedem godzin Kujawiak odpierał 10 ataków na statki, zestrzeliwując jeden samolot wroga. 4 czerwca 1942 r. Kujawiak wszedł w skład Force „X” będącej częścią Force „T”, eskortującej konwój WS 19 z Greenock (w ujściu Clyde) na Maltę. Konwój, który opuścił Londonderry (Płn. Irlandia) 5 czerwca o godz. 09.00, składał się z 6 statków, zaś jego prędkość wynosiła około 12,5 w. Przejście do Gibraltaru minęło bez wydarzeń i ugrupowanie zawinęło tam 10 czerwca o godz. 10.00. Po dwóch dniach postoju konwój wyruszył w kierunku Malty. Rankiem 14 czerwca, został wykryty przez samotny samolot rozpoznawczy, który trzymał się od niego w odległości około 10 Mm. Choć samolot został prędko przegoniony przez myśliwce, to jednak było oczywistym, że już niedługo dojdzie do falowych ataków nieprzyjacielskiego lotnictwa. Pierwszy nalot rozpoczął się o 10.25, gdy nastąpił atak 6 Ju 88 z wysokości około 2500 m [2 SM 79 i 8 CR 42]. Rzucono kilkanaście bomb na konwój i eskortę, jednak na szczęście obyło się bez strat.

1918

Powstał Związek Legionistów Polskich- organizacja zrzeszająca byłych żołnierzy Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego oraz rodziny tych żołnierzy,a później również wszystkie osoby identyfikujące się z ideą czynu niepodległościowego. Pierwszym komendantem tej organizacji został późniejszy marszałek Edward Rydz- Śmigły. Po wybuchu II wojny światowej Związek Legionistów Polskich został zdelegalizowany dekretem generalnego gubernatora Hansa Franka, jednakże, wbrew często pojawiającym się w różnych opracowaniach błędnym informacjom, nie zaprzestał swojej działalności, działając pod konspiracyjną nazwą “Grupa Oleandry. Organizacja ta począwszy od lat 60 tych XX wieku kilka razy była delegalizowana i na nowo powoływana. Ostatnie jej rejestracja miała miejsce 3 sierpnia 1990 roku. Związek Legionistów Polskich istnieje do dziś.

1901

W Warszawie urodził się Mieczysław Fogg. Jego prawdziwe nazwisko to Mieczysław Fogiel. Był uczestnikiem wojny polsko-bolszewickiej w 1920 roku. Po tym ,jak został ranny na froncie rozpoczął w 1921 roku pracę jako kasjer w warszawskiej Dyrekcji Kolei Państowej. Karierę artystyczną zawdzięcza samemu Ludwikowi Sempolińskiemu, który słysząc go śpiewającego chórze kościelnym skierował go na naukę śpiewu na Wydział Wokalistyki warszawskiej Szkoły Muzycznej im. Fryderyka Chopina. W 1928 roku wykształcony już wokalnie Fogg rozpoczął występy w chórze Dana. Od tego czasu zaczęła się jego wielka kariera artystyczna. Koncertował za granicą, m.in. w Niemczech, Estonii, na Łotwie, w ZSRR, Finlandii, Norwegii, Szwecji, Austrii, we Włoszech i w USA, gdzie wystąpił w 31 stanach. Dla firmy fonograficznej Odeon nagrywał 100-150 piosenek rocznie, otrzymując przezwisko “śpiewająca mrówka”. Towarzyszył w koncertach i nagraniach sławnym polskim artystom kabaretowym, m.in.: Hance Ordonównie , Stefci Górskiej, Zuli Pogorzelskiej i Adolfowi Dymszy. Lata okupacji niemieckiej spędził w Warszawie. Występował (za zgodą władz Podziemnej Polski) w kawiarniach dostępnych polskiej publiczności, m.in. w Cafe Bodo i Swann , U Aktorek i Lucyna. Mieczysław Fogg brał udział w powstaniu warszawskim jako żołnierz AK , a jego zadaniem było podtrzymywanie na duchu powstańców i mieszkańców Warszawy – śpiewał w szpitalach, na barykadach i w schronach. Brał udział w powstaniu jako starszy strzelec I Batalionu Szturmowego Odwet . Za udział w powstaniu otrzymał wysokie odznaczenie – Krzyż Zasługi z Mieczami (jego powstańcza opaska znajduje się w Muzeum Powstania Warszawskiego). Mieczysław Fogg, przed wojną jeden z najbardziej znanych piosenkarzy polskich, nie opuścił żydowskich przyjaciół podczas okupacji. Z inicjatywy Fogga Ignacy Singer (znany jako Ivo Wesby), kierownik muzyczny kabaretu „Qui pro Quo”, uciekł z getta warszawskiego wraz z żoną Lolą i córką. Fogg udzielił schronienia Singerom w swoim mieszkaniu, gdzie przebywali do zakończenia wojny. Fogg przez kilka dni ukrywał także w swoim mieszkaniu przyjaciela, Stanisława Templa, inżyniera z Wilna, który pracował dla wytwórni płytowej. Mimo ostrzeżeń Fogga Tempel udał się do getta, aby połączyć się ze swoją rodziną. Również nauczyciel śpiewu, Stanisław Kopf, znalazł schronienie w mieszkaniu Fogga, aż do momentu uzyskania fałszywych dokumentów, dzięki którym mógł wyjechać z Warszawy. Po wojnie przez krótki czas Mieczysław Fogg prowadził w Warszawie własny lokal “Cafe Fogg”. W trwającej ponad sześćdziesiąt lat karierze wystąpił na blisko szesnastu tysiącach koncertów. Śpiewał w dwudziestu pięciu krajach Europy oraz w Brazylii, Izraelu , na Cejlonie, w ośrodkach polonijnych Nowej Zelandii , Australii i wielokrotnie w USA i Kanadzie. Zaśpiewał on między innymi takie utwory,jak “Tango Milonga”, “Cisza”, “Ostania niedziela”, “Jesienne róże” lub “Pierwszy siwy włos”. Zmarł 3 września 1990 roku w Warszawie.

1787

W Warszawie Rada Nieustająca zakupiła za pieniądze z budżetu przeznaczone na uzbrojenie polskiej armii Pałac Brühla. Budowla pozostała po zmarłym w 1763 roku ministrze gabinetu i konfederacji na dworze króla Augusta III Heinrichu Brühlrze przeznaczona miała zostać na siedzibę ambasady rosyjskiej.

1505

Podczas sejmu w Radomiu uchwalona zostala konstytucja Nihili novi. Dokument, którego uchwalenie miało miejsce kościele farnym pod wezwaniem świętego Jana Chrzciciela ograniczał kompetencje prawodawcze polskich monarchów, co w praktyce przekładało się na obowiązujący króla zakaz wydawania ustaw bez zgody szlachty, reprezentowanej przez Senat i izbę poselską. Królowi pozostawiono natomiast swobodę w wydawaniu edyktów dotycząchc spraw miast królewskich, spraw górniczych, Żydów, lenn i chłopstwa. Konstytucja ta unieważniała również wydany cztery lata wcześniej przez Aleksandra Jagiellończyka przywilej mielnicki ograniczający znacznie władzę królewską na rzecz senatu i praktycznie wprowadzający w Polsce republikę oligarchiczno-arystokratyczną z odwoływalnym królem stojącym na czele senatu.

---

Edytuj tę stronę dzieląc się własnymi notatkami!